Część ludzi rozumie przez asertywność, twarde bronienie własnych praw, przeforsowanie własnego zdania i nie pozwalanie innym wejść sobie na głowę. Pamiętam jak pewna osoba z mojej rodziny z dumą opowiadała jak to ostro dała odpór pierwszego dnia na wczasach.
Jak zwykle na wczasach osoby samotne umieszczano we wspólnych pokojach. Ktoś poprosił ją o otwarcie okna. Na co ostro zareagowała i odmówiła aby od razu pokazać „że nie będzie dla nikogo służącą”. Oczywiście pouczała wszystkich, że tak właśnie trzeba postępować.
Asertywność jest to wyrażanie siebie w zgodzie ze swoimi uczuciami, myślami, potrzebami, ale z poszanowaniem tego samego u drugiej osoby. Czyli z poszanowaniem jej praw. Ma to charakter stanowczy ale łagodny i pozbawiony lęku. Intencje osoby asertywnej nie są nastawione na skrzywdzenie drugiej osoby, lecz wynikają z szacunku dla siebie i drugiej osoby.
Asertywność oznacza takie postępowanie aby poszanować prawa Twoje i innych ludzi, aby osiągać swoje cele nie kosztem innych i tak aby wszyscy byli zadowoleni. Również odmawianie, krytykowanie i domaganie się swoich praw tak aby druga osoba nie czuła się urażona.
Wyróżnia się 3 rodzaje postaw:
- Uległa – stawianie innych na pierwszym miejscu i nie liczenie się ze sobą
- Asertywna – dbanie o siebie i liczenie się z innymi
- Agresywna – dbanie o siebie i nie liczenie się z innymi
Cechy tych postaw
- Uległa – Pozwalasz innym decydować o sobie, jesteś emocjonalnie nie uczciwy, nie mówisz wprost, zapierasz się samego siebie, jesteś skryty. W sytuacji gdy można wygrać lub przegrać przegrywasz. Jeśli osiągasz cele to nie w sposób bezpośredni.
- Asertywna – Sam podejmujesz decyzje, jesteś taktownie uczciwy, bezpośredni z poczuciem godności, otwarty, wypowiadasz się wprost. Sytuacje gdy można wygrać lub przegrać tak przekształcasz aby obie strony zyskały
- Agresywna – Decydujesz za innych. Jesteś uczciwy nietaktownie, bezpośredni, podkreślasz swoją wartość. Poniżasz i umniejszasz innych. W sytuacjach gdy można wygrać lub przegrać – wygrywasz.
Uczucia
- Uległa – niespokojny, bezradny i manipulowany przez innych, potem zły na siebie i innych
- Asertywna – pewny siebie, masz poczucie godności, dążysz do celów, jesteś doceniany, potem masz poczucie spełnienia
- Agresywna – wywyższasz się i kontrolujesz innych, potem masz wyrzuty sumienia
Uczucia innych
- Uległa – mają poczucie winy lub wyższości, sfrustrowani przez ciebie
- Asertywna – czują się doceniani i szanowani
- Agresywna – poniżeni, pełni niechęci i zranieni
Jak cię oceniają
- Uległa – brak szacunku i zaufania, mają cię za popychadło, nie wiedzą o co ci chodzi
- Asertywna – szacunek i zaufanie, wiedzą o co ci chodzi
- Agresywna – widzą cię jako mściwego, złośliwego, niegodnego szacunku, boją się ciebie
Jaki rezultat osiągasz
- Uległa – inni osiągają cele twoim kosztem, twoje prawa nie są respektowane
- Asertywna – wynik określony przez uczciwe negocjacje, respektowane są prawa twoje i innych
- Agresywna – wywyższasz się i kontrolujesz innych, potem masz wyrzuty sumienia
Przekonania na których się opierasz
- Uległa – nigdy nie mogą narazić się innym ani zrobić im przykrości
- Asertywna – mam obowiązek dbać o swoje prawa, szanuję innych ale nie zawsze cenię ich zachowania
- Agresywna – muszę poniżać innych aby dbać o swoje interesy